Σάββατο 9 Ιουνίου 2012

ΦΥΛΛΑΔΙΟ

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ & ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΒΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΠΕΡΔΙΚΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Στο τοπικό Διαμέρισμα Πέρδικας Δήμου Αγίου Δημητρίου, από το 1995 μέχρι και σήμερα  έγινε μια μεγάλη προσπάθεια, να δημιουργηθούν κατάλληλοι χώροι που θα φιλοξενήσουν  τις πέτρινες κατασκευές του υπαίθριου μουσείου βιωματικής μάθησης,αλλά  και το σχολείο
που σήμερα φιλοξενεί το λαογραφικό τμήμα με τα εργαλεία λαϊκού πολιτισμού, ύστερα από τη μεγάλη παρέμβαση ανακαίνισης που πραγματοποιήθηκε το έτος 2007.

Οι χώροι που έχουν δημιουργηθεί είναι κατάλληλοι για επισκέψεις σχολείων όπου τα παιδιά μπορούν να δουν  να  πιάσουν, να δημιουργήσουν, να αναπτύξουν δραστηριότητες που εξυπηρετούν βασικές ανάγκες ζωής  και να ερμηνεύσουν μόνοι τους τη χρηστικότητα των εργαλείων.

 Το υπαίθριο μουσείο ποιμενικής ζωής, αποτελείται από πέτρινα κτίσματα χαρακτηριστικά υποτυπώδους ποιμενικού οικισμού της περιοχής Ολύτσικας και Ξηροβουνίου. Η ενασχόληση των μαθητών με αυτές τις δράσεις αφ’ ενός μεν μας δίνει πληροφορίες για τον τρόπο ζωής πολλών αιώνων και αφ’ ετέρου μέσω των χειροποίητων παρασκευασμάτων αντιλαμβάνονται την αξία της ανθρώπινης αυτονομίας. Το τελικό αποτέλεσμα  είναι η ενίσχυση της αυτοπεποίθησής τους και η παιδαγωγική ψυχαγωγία.
Ο ποιμενικός οικισμός αναπτύσσεται κοντά στην περιοχή της βοσκής των ζώων, αποτελείται από οικήματα των τσοπαναραίων και οικήματα των ζώων, το χαρακτηριστικό τους γνώρισμα είναι η αυτονομία ζωής, ως προς την  παρασκευή τροφής και ένδυσης.

Το πρώτο οίκημα το καλύβι του τσοπάνη είναι  κτισμένο με λαϊκό τρόπο λιθοδομής και περιλαμβάνει ένα χώρο που ο τσοπάνης με την οικογένειά του κοιμότανε αλλά και είχε την αυτονομία για τη διατροφή τους και τα εξαρτήματα για την παρασκευή του γάλακτος για τις βασικές ανάγκες  της ζωής. Ο εξωτερικός χώρος  είναι κτισμένος με απλή λιθοδομή (κιρχανάς, γιδομάντρι) για την προστασία και τη φύλαξη των ζώων, που πάντα οι τσοπαναραίοι τα είχαν δίπλα τους.  Για την τροφή τους στον εξωτερικό χώρο μπορεί να δει κανείς τον παραδοσιακό  φούρνο και τη γάστρα, ο τρόπος με τον οποίο οι τσοπαναραίοι είχαν μια αυτόνομη ζωή.

Το δεύτερο κτίσμα είναι ένα κτίσμα του αμπελουργού, που φιλοξενεί τη συσκευή παραγωγής τσίπουρου (άμβυκας, αποστακτήριο), το πατητήρι των σταφυλιών   και όλα τα σχετικά σύνεργα, καθώς και τις αναγκαίες πληροφορίες, για τον αμπελουργό και το αμπέλι.

Το τρίτο κτίσμα είναι το κτίσμα που περιλαμβάνει τον κύκλο παραγωγής του ψωμιού, το κτίσμα αυτό έχει χαρακτηριστικά θερινής αγροικίας (σπιτοκάλυβο) και φιλοξενεί το εργαστήριο παραγωγής ψωμιού. Στο σπιτοκάλυβο αυτό υπάρχουν όλα τα στάδια του κύκλου του ψωμιού από το σιτάρι, μέχρι και το ψήσιμο του ψωμιού,  στον εσωτερικό φούρνο που υπάρχει στο κτίσμα όπως ακριβώς ήταν τα κτίσματα στην περιοχή μας. Στους εσωτερικούς ώρους υπάρχουν αντίστοιχες φωτογραφίες για να παίρνουν τις πληροφορίες τα παιδιά, αλλά και κείμενα για επεξήγηση.

Το τέταρτο κτίσμα είναι το κτίσμα των λατόμων (νταμαρτζίδες), είναι το κτίσμα που φιλοξενεί την ιστορία και τα εργαλεία των νταμαρτζίδων των κατοίκων της Πέρδικας στη δεκαετία του 1950, που η αποκλειστική τους απασχόληση ήταν η εξόρυξη πέτρας, για όλη την περιοχή αλλά και για την πόλη των Ιωαννίνων. Στον υπαίθριο εξωτερικό χώρο μπορεί να δει κανείς ακόμη και τη στρούγκα που ο τσοπάνης άρμεγε τα ζώα, τα αλώνια που γινόταν το άλεσμα των σιτηρών, το παραδοσιακό πηγάδι κ.λ.π.

Ο καινούργιος χώρος που πραγματοποιήθηκε η ανακαίνιση του σχολείου, φιλοξενεί τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για την επιβίωσή τους κατά την περίοδο της  προβιομηχανικής εποχής, χρηστικά εργαλεία που τα παιδιά μπορούν να τα πιάσουν ακόμη και να παρασκευάσουν αλεύρι με το χερόμυλο  και να ερμηνεύσουν μόνοι τους τη χρηστικότητα των εργαλείων.


Στον ίδιο χώρο φιλοξενούνται εικόνες, φωτογραφίες και απομεινάρια από τον πρώτο και δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, τα παιδιά μπορούν να ξεφυλλίσουν και να διαβάσουν από τις 150, επανατυπωμένες  εφημερίδες από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο 1940 – 1943, όπως ακριβώς  ήταν ο τύπος της εποχής και έδινε τα γεγονότα. Τα επαγγέλματα που χάθηκαν και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Στο χώρο του σχολείου μπορούν τα παιδιά κατά ομάδες ναπαρακολουθήσουν σε οθόνη DVD  προβολή «εμείς οι Έλληνες»,  DVD από τη Μικρασιατική Καταστροφή και πολλά άλλα θέματα  για την προστασία του περιβάλλοντος κ.λ.π. δραστηριοτήτων.

Το χωριό Πέρδικα βρίσκεται 21Km από την πόλη των Ιωαννίνων με πολύ καλή πρόσβαση.Η επίσκεψη μπορεί να έχει και συνέχεια, με επίσκεψη  στο Μουσείο Πολέμου Εμίν Αγά και  συνέχεια στο συναρπαστικό τοπίο με τις  υπέροχες πηγές του ποταμού Λούρου, και τους  ανακαινισμένους νερόμυλους . 

Πληροφορίες για την επίσκεψη στο τηλέφωνο   2654022083 & 6937285969

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Λίγα λόγια από τους ιδρυτές

Στην παρέα των παιδικών μας χρόνων, η περιέργεια και η εξερεύνηση περίσσευε. Τι να ανακαλύψεις όμως σε έναν πάμφτωχο τόπο; Πέτρες,πέτρες, πέτρες και αραιά που και που λίγο χώμα, ανακατεμένο με κεραμικά. Αργότερα καταλάβαμε ότι τα κεραμικά ήταν κομμάτια από αρχαία αγγεία, μια και το χωριό μας βρίσκεται πάνω σε έναν από τους αρχαίους δρόμους που οδηγούσαν στη Δωδώνη.

Περπατώντας στην κοιλάδα του ποταμού Άνω Λούρου, που βρίσκεται μεταξύ των βουνών του Ξηροβουνίου και του Τόμαρου (Ολύτσικα) βρίσκουμε ερειπωμένα σπίτια και μαντριά και καθώς ξυπνούσαμε τις κουκουβάγιες ακούγονταν, κανένα κουδούνι που απόμεινε στην γρεντιά ξεχασμένο από το νοικοκύρη του,που έφυγε στην ξενιτειά μετά τους πολέμους που ρήμαξαν την πατρίδα μας τον εικοστό αιώνα.

Μαζεύαμε ότι βρίσκαμε, άροτρα, σκουριασμένα χαλκώματα, πυροστιές, γάστρες, καζάνια, εργαλεία κ.λ.π.Αντικείμενα στοιχειωμένα από το χρόνο και τις σκιές των ανθρώπων μιας εποχής, που κάθε οικογένεια εξασφάλιζε την επιβιωσή της και την αυτονομία της χτίζοντας το σπίτι, το μαντρί για τα ζώα, παρασκευάζοντας την τροφή τους, φτιάχνοντας τα ρούχα τους, μιας εποχής που όλα γινόταν με το χέρι, με τον ιδρώτα και ίσως με καλή διάθεση, μιας εποχής που τα παιδιά εργαζόταν, πήγαιναν στο σχολείο και έπαιζαν, αναλάμβαναν ευθύνες από νωρίς στη ζωή τους.

Σκεφτήκαμε ότι μπορεί να είναι χρήσιμο για τη σημερινή εποχή, που τα παιδιά μένουν καθηλωμένα στις οθόνες των ηλεκτρονικών υπολογιστών, να τους δείξουμε αυτά τα αντικείμενα, τη λειτουργία τους για τη ζωή και με αφορμή τη γνωριμία με έναν κόσμο που χάνεται, τον κόσμο της προβιομηχανικής εποχής, να προβληματιστούν, να δράσουν, να σκεφτούν, να παίξουν, ………….

Έτσι ο βασικός σκοπός μας είναι η βιωματική μάθηση, με ευχάριστο τρόπο. Με αφορμή πάντα ένα χειροποίητο αντικείμενο το παιδί μπορεί μέσα από τις αισθήσεις του, να λειτουργήσει, να το φανταστεί στο πραγματικό του περιβάλλον, να του δώσει ένα νέο νόημα μέσω της τέχνης, στη σύγχρονη εποχή και για τη δική τους ζωή....

Για τη στέγαση όλων αυτών των αντικειμένων, την κατασκευή και την αναπαλαίωση κτισμάτων, σημαντική ήταν η συμβολή του ενός εκ των δύο ιδρυτών κ. Κώστα Ζιάκκα, ο οποίος συμμετείχε σε όλα τα επίπεδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το έτος 1995 μέχρι και το έτος 2010. Το έργο αυτό ολοκληρώθηκε με την κατασκευή του υπαίθριου πέτρινου θεάτρου στο οποίο αρωγός ήταν ο Δήμος Αγίου Δημητρίου επι Δημαρχίας Χρήστου Παπαδήμα.

Οι ιδρυτές:Φώτης Δ. Γιωτάκης, Κώστας Π. Ζιάκκας